O Monte de Santa Trega celebrará cen anos de escavacións cun “lifting” integral

Faro de Vigo

31/05/2012

Vigo

Mar Mato.

As primeiras escavacións oficiais no Monte de Santa Trega, A Guarda (Pontevedra), comezaron entre 1912 e 1913 por iniciativa da Sociedade Pro Monte que ao tempo que os traballos cumpre o seu centenario. Coincidindo coa efeméride a Dirección Xeral de Patrimonio xunto á Deputación de Pontevedra, o Concello da Guarda e outras administracións e entidades amosaron o seu interese en realizar un lifting integral ao monte co fin de preservar os monumentos, moitos nun deterioro considerábel, datados ente o século I a.C e o XX d.C.

Vista xeral do Monte de Santa Trega

De poñérense de acordo administracións e entidades, a operación realizarase seguindo as directrices do Plano Director da Península do Monte de Santa Trega, elaborado por Mario Crecente Asesores, que busca modificar radicalmente o concepto expositivo, museístico e de conservación do conxunto.

Adeus a antenas e cables

O plano localizou os principais problemas do Monte e os seus monumentos, e propuxo novas medidas para conservalos e poñelos en valor, conforme explicou Mario Crecente a FARO. Unha das primeiras actuacións sería eliminar a contaminación visual dos cables de telefonía e luz así como das antenas ciscadas polo monte.

Outro aspecto sería evitar a chegada masiva de autobuses e coches ao cumio. Os técnicos propoñen a implantación “progresiva e consensuada” dun sistema de transporte público en autobús ou tren en tres anos.

Os técnicos propoñen a implantación por tres fases. O primeiro ano crearíase unha zona intermedia con aparcamento desde onde se realizarían a pé as rutas de sendeirismo ou onde se collería o transporte público cara ao cumio. O uso do transporte público sería recomendado pero non obrigatorio.

Vista do castro (wikipedia)

Ao ano seguinte, pasaría a ser obrigado. Finalmente, ao terceiro ano, o transporte público colleríase na base do Monte, entre a estación de buses en desuso e o centro cultural da Guarda. Aí estaría o centro de interpretación, museo tendas, bar e posibelmente un hotel.

Por último, estudase a posibilidade de organizar unha exposición itinerante que conmemore os cen anos de escavacións. Unha peza protagonista podería ser un vaso Mil Flores de cerámica fenicia atopado na escavacións do Monte, cuxos poboadores comerciaron con Alexandría.

Unha loita monumental contra o tempo

As actuacións do Plano Director do Monte de Santa Trega urxen a frear o deterioro que provocan o paso do tempo, as inclemencias do vento e chuvia, a masiva afluencia de persoas, así como a ausencia dunha correcta limpeza forestal preservando os recursos.

Detalles do proxecto na parte superior do outeiro:

Rehabilitación do actual museo. Aséntase nun edificio de planta baixa, orixinal dun deseño do arquitecto Antonio Palacios que ideara para o lugar un restaurante panorámico de tres plantas que nunca chegaron a acometerse. Co novo Plano. seguirán sen construírse pero se abrirán as ventás tapiadas para admirar a paisaxe con maqueta e explicacións do que se ve.

Recuperación da casa forestal abandonada. Desde ela, veríase case todo o castro e no seu interior colocaríase unha sala expositiva facilitando datos e detalles do castro.

Igrexa e vía crucis. Rehabilitarase a casa reitoral, a construción en pedra e con cuberta abovedada. Amañaranse as cortes dos cabalos para crer un albergue que pretende realizar a Igrexa, conforme explica Mario Crecente.

Detalle dun petróglifo en Santa Trega (J.M. Vázquez Varela)

Mais de vinte nove xoias entre o mato e os eucaliptos.

O Monte de Santa Trega non só é o castro máis visitado en España. con duascentas mil persoas cada ano. Desde o 1931 é Monumento Histórico Artístico Nacional. Desde o século I a.C. até os nosos días, o castro e o monte que o acolle sofren día a día os ataques do reloxo e da meteoroloxía así como da pegada humana e da vexetación.

Os técnicos fixáronse, especialmente, na fortaleza do Monte. Trátase dun muro situado por riba do Porto da Guarda. “Non se sabe a súa orixe nin función. Resulta un monumento intrigante”, sinala Mario Crecente quen non descarta que se dunha “posíbel fortaleza altomedieval, cuberta polos eucaliptos”. O devandito muro ten entre vinte e trinta metros de largo, cunha altura de entre dous e tres metros, segundo a zona.

Un coidado especial merecen os vinte cinco petróglifos. Algúns están especialmente deteriorados debido á erosión e oxidación que provocan que os sucos dos seus debuxos estean máis borrosos. Mario Crecente recoñece que “están consideradas as mostras máis antigas de patrimonio arqueolóxico e que son máis difíciles de conservar que outros materiais”. A proposta que realiza é que sexan accesíbeis a través dos sendeiros (confía en habilitar uns vinte cinco quilómetros de rutas a pé). “Non se trata só de limpar os camiños, senón de fomentar que a xente os use. É vital”, engade Crecente.

El propón limpar, consolidar e sinalar as vilae romanas escavadas parcialmente e limpar unha construción de Camposancos Vello. De esta última, indica que “non sabemos exactamente o que é. Os historiadores pensan que é unha granxa que dependía do mosteiro de Oia, quizais para producir viño para a misa. Crese que producía produtos agrícolas”, conclúe.

De poñérense de acordo administracións e entidades, a operación realizarase seguindo as directrices do Plano Director da Península do Monte de Santa Trega, elaborado por Mario Crecente Asesores, que busca modificar radicalmente o concepto expositivo, museístico e de conservación do conxunto.

---