 |
| Os petroglifos de Peña Fadiel cos Montes de León ao fondo |
Os petróglifos, pola porta grande
05/08/2011
Emilio Gancedo
O estudo sobre o xacemento maragato, que o vincula aos seus conxéneres galaicos, deuse a coñecer en Lugo
Os petróglifos leoneses foron presentados en sociedade a pasada semana no Congreso Internacional de Arqueoloxía de Villalba (Lugo), onde se puxo de manifesto a súa vinculación cos famosos conxuntos de petróglifos galaicos aínda que, á vez, fíxose fincapé en que manteñen características específicas, propias, e que na confección destas laberínticas representacións debeu de empregarse «algún tipo de instrumento rotatorio».
O avance do estudo foi dado a coñecer polos profesores Ana Neira e Federico Bernardo de Quirós, da área de Prehistoria da Universidade de León; xunto a algúns dos maiores expertos en petróglifos da veciña comunidade, como Fernando Carreira e Natalia Cortón, da Escola Superior de Conservación e Restauración de Bens Culturais de Galicia, e Antonio de La Pena, do Museo de Pontevedra. O traballo, tal e como se indica ao comezo do mesmo, «presenta un conxunto de gravados prehistóricos descubertos recentemente na zona de Astorga. O maior interese dos mesmos é a exhaustiva representación de motivos laberintiformes nun contexto xeográfico afastado á área atlántica».
O avance ou resumo do traballo completo, facilitado a este xornal pola Consellería de Cultura e Turismo da Xunta de Castela e León, comeza lembrando que estes dous conxuntos de gravados, situados na localidade de Lucillo e próximos ao monte Teleno, foron descubertos polo afeccionado astorgano á arqueoloxía e gran coñecedor da comarca Juan Carlos Campos o 20 de xaneiro de 2008, quen fixo público este e outros achados. A Consellería financiou un proxecto titulado , no que se incluían, tamén, outros gravados rupestres.
No estudo consta que se realizaron «estudos para coñecer o estado de conservación dos conxuntos a través da inspección visual, fotográfica e a toma de mostras», e que o primeiro achegamento ao estado de conservación dos afloramentos realizouse en xuño do 2009. «Nese momento -reza o documento-, ademais dunha inspección visual e fotográfica, procedeuse a unha toma de mostras con intención de facer unha análise do tipo de pedra e o seu estado de conservación. Así mesmo, para un mellor coñecemento dos procesos de alteración activos, realizouse un catálogo e toma de mostras das especies liquénicas (líquenes e brións) presentes. A análise do estado de conservación puido determinar a adecuada resistencia do soporte, suficiente como para poder aplicar os métodos de limpeza e documentación propostos sen ocasionar danos de ningún tipo sobre a superficie. Con inmediata posterioridade realizouse unha limpeza da superficie gravada».
En canto ao formato xeral de documentación, este consistiu na realización dunha ampla reportaxe de fotografías dixitais: «Parte desa documentación fotográfica foi utilizada para a obtención de restitucións fotogramétricas dos gravados rupestres ?continúan os autores?. Con intención de contrastar a precisión do sistema anterior, realizouse ademais un escaneado láser que permitiu obter unha ortofotografía comparativa. Se pigmentou superficialmente a rocha e realizouse un calco directo sobre a mesma. Unha vez eliminado o anterior, executouse este método, consistente no fregado dun papel carbón sobre un papel branco colocado sobre o gravado. As técnicas de debuxo, tanto planimétricas como as convencionais de debuxo de materiais, tamén foron utilizadas».
Desta maneira, os traballos de limpeza e documentación permitiron definir con maior claridade as unidades gráficas representadas. «A lectura iconográfica identificou sulcos, círculos, canles, coviñas e labirintos», enumeran.Sobre as técnicas de execución dos petróglifos, os autores constataron «o uso da abrasión na confección das coviñas (cavidades redondas)», abrasión que «debeu de realizarse con algún tipo de instrumento rotatorio». Tamén observaron a presenza de piqueteado, técnica utilizada para o resto dos motivos. E conclúen: «Os deseños plasmados sobre as rocas de Pena Fadiel obrigan a dirixir a mirada cara ao mundo iconográfico dos gravados rupestres galaicos».
Juan Carlos Campos, o descubridor destes valiosos -e inéditos tan ao Leste peninsular, comparados cos galegos xacementos rupestres- congratulouse ao ver como os petróglifos foron presentados «ante a flor e nata da arqueoloxía española» e «co mellor padriño posible», en referencia ao profesor Antonio de La Pena. «Aínda que non é o estudo definitivo, é o máis parecido ao que estamos a esperar», dixo, en referencia a ese material definitivo «que debería ser posto ao alcance de todos os leoneses e do público en xeral», segundo solicitou.
Nenhum comentário:
Postar um comentário
Lembre que ao colocar un comentario nesta páxina asume a responsabilidade polo contido das súas opinións.